One Nation one Election: સરકારે “એક રાષ્ટ્ર, એક ચૂંટણી” ની શક્યતા શોધવા માટે ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રામ નાથ કોવિંદના નેતૃત્વમાં એક સમિતિની રચના કરી છે. આ કમિટી આ મુદ્દા પર વિચાર કર્યા બાદ પોતાનો રિપોર્ટ તૈયાર કરશે. ત્યાર બાદ આ કમિટી પોતાનો રિપોર્ટ સરકારને આપશે. આ પછી જ એ નક્કી થશે કે આવનારા સમયમાં સરકાર લોકસભા ચૂંટણીની સાથે તમામ રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ કરાવવાની તૈયારી કરશે કે નહીં.
આ 17મી લોકસભાનું 13મું સત્ર અને રાજ્યસભાનું 261મું સત્ર હશે.
સરકારે 18 અને 22 સપ્ટેમ્બરની વચ્ચે સંસદનું વિશેષ સત્ર બોલાવ્યાના એક દિવસ બાદ આ પગલું આવ્યું છે, જેનો એજન્ડા ગુપ્ત રાખવામાં આવ્યો છે. સંસદીય બાબતોના પ્રધાન પ્રહલાદ જોશીએ ગુરુવારે એક સોશિયલ મીડિયા પોસ્ટમાં જણાવ્યું હતું કે, 18 થી 22 સપ્ટેમ્બર સુધી બંને ગૃહોનું વિશેષ સત્ર થશે. આ 17મી લોકસભાનું 13મું સત્ર અને રાજ્યસભાનું 261મું સત્ર હશે. આમાં 5 બેઠકો થશે.
પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ કોવિંદ રાષ્ટ્રપતિ રહેશે
છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ લોકસભા અને રાજ્યની વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ એકસાથે કરાવવાના વિચારને જોરદાર રીતે આગળ ધપાવ્યો છે અને ચૂંટણીના યજમાન તરીકે સરકાર તરીકે આ અંગે વિચારણા કરવા પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ કોવિંદને જવાબદારી સોંપવાનો નિર્ણય લીધો છે. આની ગંભીરતાને રેખાંકિત કરે છે.
પાંચ રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાવાની છે
નવેમ્બર-ડિસેમ્બરમાં પાંચ રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાવાની છે અને ત્યાર બાદ આવતા વર્ષે મે-જૂનમાં લોકસભાની ચૂંટણી યોજાશે. જો કે, સરકારના તાજેતરના પગલાઓએ સામાન્ય ચૂંટણીઓ અને કેટલાક રાજ્યની ચૂંટણીઓ મુલતવી રાખવાની શક્યતાઓ ખોલી છે, જે લોકસભાની ચૂંટણી પછી અને તેની સાથે નિર્ધારિત છે.
જાણો શું છે એક દેશ એક ચૂંટણી
વાસ્તવમાં, એક દેશ, એક ચૂંટણીનો અર્થ એ છે કે સમગ્ર દેશમાં લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ એક સાથે થવી જોઈએ. આઝાદી પછી થોડા સમય માટે, 1952, 1957, 1962 અને 1967 માં લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ એક સાથે યોજાઈ હતી, પરંતુ 1968 અને 1969 માં, ઘણી વિધાનસભાઓ સમય પહેલા વિસર્જન કરવામાં આવી હતી. જે બાદ 1970માં લોકસભા પણ ભંગ કરી દેવામાં આવી હતી. જેના કારણે એક રાષ્ટ્ર-એક ચૂંટણીની પરંપરા તૂટી ગઈ હતી. તે પછી દેશમાં અલગ-અલગ સમયે ચૂંટણીઓ થવા લાગી અને આખો દેશ દર વર્ષે ચૂંટણીના મૂડમાં રહેવા લાગ્યો.
ડિસેમ્બર 2022માં કાયદા પંચે દેશમાં એકસાથે ચૂંટણી કરાવવાના પ્રસ્તાવ પર રાજકીય પક્ષો, ભારતના ચૂંટણી પંચ, અમલદારો અને અન્ય નિષ્ણાતોના મંતવ્યો માંગ્યા હતા. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ એક રાષ્ટ્ર, એક ચૂંટણીનો વિચાર અનેકવાર રજૂ કર્યો છે. નવેમ્બર 2020માં પ્રિસાઇડિંગ ઓફિસરોની કોન્ફરન્સને સંબોધતા તેમણે કહ્યું હતું કે, “એક રાષ્ટ્ર, એક ચૂંટણી એ માત્ર ચર્ચાનો વિષય નથી પરંતુ ભારત માટે જરૂરી છે. ભારતમાં દર મહિને ચૂંટણીઓ યોજાય છે, જેના કારણે વિકાસ અવરોધાય છે. દેશે આટલો બધો પૈસા શા માટે બગાડવો જોઈએ?
સંજય રાઉતે શું કહ્યું?
લોકસભાની ચૂંટણીમાં ભાજપનો વિરોધ કરવા માટે સંયુક્ત ગઠબંધન પર કામ કરી રહેલા વિપક્ષ ભારત ગઠબંધનએ જો કે આ પ્રસ્તાવ સામે વાંધો ઉઠાવ્યો છે. શિવસેના યુબીટી જૂથના નેતા સંજય રાઉતે કહ્યું, “દેશ પહેલેથી જ એક છે, શું કોઈ તેના પર પ્રશ્ન કરી રહ્યું છે? અમે નિષ્પક્ષ ચૂંટણીની માંગ કરીએ છીએ, ‘એક રાષ્ટ્ર એક ચૂંટણી’ નહીં. ધ્યાન હટાવવા માટે ‘એક દેશ એક ચૂંટણી’નો આ ખ્યાલ લાવવામાં આવી રહ્યો છે.
રામ ગોપાલ યાદવે સવાલો ઉઠાવ્યા હતા
સમાજવાદી પાર્ટીના નેતા અને રાજ્યસભાના સાંસદ રામ ગોપાલ યાદવે કહ્યું, “પહેલા પણ એક રાષ્ટ્ર, એક ચૂંટણીની વાત થઈ હતી, આ વિષય પર ચર્ચા થવી જોઈએ. સરકાર ખાસ સત્ર બોલાવીને જ નિર્ણય પર મહોર મારવા માંગતી હોય તો તે ‘ખોટી’ છે. હવે રાષ્ટ્રપતિ કોવિંદના નેતૃત્વમાં નવી રચાયેલી સમિતિ સાથે, એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે સરકાર આ દરખાસ્ત પર ઝડપથી કાર્યવાહી કરશે.
આ પણ વાંચોઃ
આ પણ વાંચોઃ
SHARE
