- Space Science Education : ચંદ્રયાન 3 ની સફળતા બાદ વિદ્યાર્થીઓમાં અવકાશ પ્રત્યે રસ વધ્યો છે.
- ઘણા અભ્યાસક્રમો છે, જેના દ્વારા વિદ્યાર્થીઓ જગ્યામાં કરિયર બનાવી શકે છે.
- ચાલો જાણીએ કે ત્યાં કયા કોર્સ છે અને ઈસરોને શું મદદ કરે છે.
- ચંદ્રયાન-3ની સફળતાએ યુવાનોને અવકાશ તરફ આકર્ષ્યા છે.
- અવકાશમાં ભારતનો દબદબો ચાલુ રહ્યો છે.
- સરકારે ખાનગી કંપનીઓને અવકાશમાં કામ કરવા પ્રોત્સાહન આપ્યું છે.
- આગામી દિવસોમાં અવકાશમાં કરિયરની સંભાવનાઓ વધવાની છે તે નિશ્ચિત છે.
- જો તમને અવકાશમાં કરિયર બનાવવામાં રસ છે, તો અમને જણાવો કે તમે ક્યાંથી અભ્યાસ કરી શકો છો અને કોર્સ શું છે.
- સ્પેસમાં કરિયર બનાવવાનો રસ હોય તો 10માં પછી જ નક્કી કરવાનું હોય છે.
- હાઈસ્કૂલ પછી, વિજ્ઞાન પ્રવાહ એટલે કે ભૌતિકશાસ્ત્ર, રસાયણશાસ્ત્ર, ગણિતમાંથી 12મું અભ્યાસ કરો.
- આ ત્રણેય વિષયોને અવકાશ સાથે સીધો સંબંધ છે. અવકાશ સંબંધિત તમામ UG અભ્યાસક્રમો આ વિષયોની માંગ કરે છે.
Space Science Education: BSC અને BTech કરી શકો છો
- જગ્યામાં અભ્યાસ કરવા માટે B.Tech અને B.Sc બે કોર્સ ઉપલબ્ધ છે.
- આ અભ્યાસક્રમો ઘણી આઈઆઈટી, મોટી યુનિવર્સિટીઓમાં પણ ઉપલબ્ધ છે.
- તમારે ફક્ત એટલું જ નક્કી કરવાનું છે કે આપણે અવકાશમાં છુપાયેલા રહસ્યો શોધવાના છે અને તેને કારકિર્દી તરીકે અપનાવવાનું છે.
- આ અભ્યાસક્રમોને B.Tech in Space Technology અથવા B.Tech in Space Engineering નામ આપવામાં આવ્યું છે.
- ઘણી સંસ્થાઓ BTech ને બદલે BE ડિગ્રી આપે છે. આનાથી પણ મૂંઝવણમાં ન પડો.
- BE અને BTech બંને સમાન છે. તેમની વચ્ચે કોઈ તફાવત નથી.
- આ કોર્સ ચાર વર્ષનો છે. IISc બેંગલોર અવકાશ વિજ્ઞાન પર ઘણા અભ્યાસક્રમો પણ ચલાવે છે, તમે ત્યાંથી પણ અભ્યાસ કરી શકો છો.
અવકાશ વિજ્ઞાન અથવા એન્જિનિયરિંગ શું છે?
- અવકાશ વિજ્ઞાન અજાયબીઓથી ભરેલું છે.
- આ વિજ્ઞાન છે, જે આપણને પૃથ્વીની બહાર વિચારવા મજબૂર કરે છે.
- ગ્રહો, ઉપગ્રહો, તારાઓ વગેરે વિશે વિચારવાથી સંશોધન કરવાની પ્રેરણા મળે છે.
- આખી દુનિયાએ અવકાશના ઘણા રહસ્યો આવરી લીધા છે, પરંતુ હજુ પણ દરેક સંશોધન કંઈક નવું કરે છે. આ ક્ષેત્રમાં વિશાળ સંભાવનાઓ છે.
વિજ્ઞાનમાં ઘણી ધીરજની જરૂર પડે છે
- તેમ છતાં કોઈ દાવો કરતું નથી કે તેઓ બધું જ જાણતા હોય છે. તેની અંદર એટલા બધા ભાગો છે કે તે પણ એક કોયડો છે.
- આખી ટીમ કોઈપણ પ્રોજેક્ટમાં કામ કરે છે. પછી પરિણામો આવે છે.
- અવકાશમાં એસ્ટ્રોનોમી, એસ્ટ્રો ફિઝિક્સ, અર્થ સાયન્સ, સોલર સિસ્ટમનો અભ્યાસ કરવામાં આવે છે.
- તેમાં ઘણા પેટા વિભાગો પણ છે, જ્યાં વ્યક્તિ વર્ષો વીતાવ્યા પછી કંઈક હાંસલ કરે છે. અવકાશ ટેકનોલોજી કે વિજ્ઞાનમાં ઘણી ધીરજની જરૂર પડે છે.
કયા અભ્યાસક્રમો છે?
- દેશમાં અવકાશ વિજ્ઞાનને લગતા ઘણા અભ્યાસક્રમો છે. આ કેટેગરી UG, PG થી PhD સુધીની છે.
- અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યા પછી, તમે ISRO, DRDO, HAL, નેશનલ એરોનોટિકલ લિમિટેડ, નેશનલ સ્પેસ રિસર્ચ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ એજન્સીમાં નોકરી મેળવી શકો છો.
- યુનિવર્સિટીઓમાં અધ્યાપન પદ માટે અરજી કરી શકે છે.
- અહીં સ્પેસ સાયન્ટિસ્ટ, એસ્ટ્રોનોમર, જીઓલોજિસ્ટ, એસ્ટ્રોફિઝિસિસ્ટ, રડાર ટેક્નિશિયન, રોબોટિક ટેકનિશિયન, સેટેલાઇટ ટેકનિશિયન વગેરેની પોસ્ટ્સ પણ સ્પેસમાં અભ્યાસ કરનારાઓ માટે છે.
ISRO વિદ્યાર્થીઓને મદદ કરે છે
- ISRO વિદ્યાર્થીઓને અવકાશ વિજ્ઞાનમાં રસ જાળવી રાખવા પ્રેરિત કરે છે.
- ISRO દ્વારા ઘણા કાર્યક્રમોનું સંચાલન કરવામાં આવે છે.
- શાળાના બાળકો માટે યુવિકા નામથી યંગ સાયન્ટિસ્ટ પ્રોગ્રામ ચલાવવામાં આવે છે.
- ઓનલાઈન માધ્યમથી વિદ્યાર્થીઓની પસંદગી કરવાની વ્યવસ્થા છે.
- પસંદગી પામેલા વિદ્યાર્થીઓને સમગ્ર દેશમાં ફેલાયેલા કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા સ્થાપિત વૈજ્ઞાનિક કેન્દ્રોમાં લાવવામાં આવે છે.
- તેમને પખવાડિયા સુધી જગ્યા વિશે માહિતી આપવામાં આવે છે.
- વૈજ્ઞાનિકો આ વિદ્યાર્થીઓની જિજ્ઞાસાને શાંત કરે છે. તમામ વિદ્યાર્થીઓને ISRO તરફથી પ્રમાણપત્રો પણ આપવામાં આવે છે.
ઈસરો વિદ્યાર્થીઓને આપે છે ઈન્ટર્નશિપની તકો
- STEM પોર્ટલ દ્વારા પણ ISRO વિદ્યાર્થીઓને આકર્ષે છે.
- અહીં ઓનલાઈન ઉપલબ્ધ તમામ માહિતીની પ્રક્રિયા કરવામાં આવે છે.
- વૈજ્ઞાનિકો વીડિયો સેશન કરે છે. વિદ્યાર્થીઓને વર્ચ્યુઅલ ઈન્ટરફેસ દ્વારા જગ્યા વિશે માહિતી આપવામાં આવે છે.
- દહેરાદૂનમાં સ્થિત ભારતીય રિમોટ સેન્સિંગ સંસ્થા, ભારત સરકારની એક મહત્વપૂર્ણ સંસ્થા છે, જે અંતર શિક્ષણ કાર્યક્રમો ચલાવે છે.
- ટ્રેનિંગ પર ભાર મૂકે છે. અહીં જગ્યા વિસ્તારને લઈને લાઈવ ક્લાસ પણ યોજવામાં આવે છે, તેથી ઈ-લર્નિંગની સિસ્ટમ પણ અહીં ઉપલબ્ધ છે.
- ISRO એ ઘણી યુનિવર્સિટીઓ સાથે સંયુક્ત કાર્યક્રમો ચલાવ્યા છે. ઈસરો દ્વારા વિદ્યાર્થીઓને ઈન્ટર્નશિપ પણ આપવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચોઃ
આ પણ વાંચોઃ