National Herald Case: નેશનલ હેરાલ્ડનો શું છે મામલો, જેમાં સોનિયા અને રાહુલ ગાંધી સહિતના વરિષ્ઠ કોંગ્રેસી નેતાઓ ફસાયા છે?
એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED) એ બુધવારે કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ સોનિયા ગાંધી અને રાહુલ ગાંધીને નોટિસ મોકલી છે. રાહુલ 2 જૂને ED અને સોનિયા 8 જૂને પૂછપરછ માટે હાજર થવાના છે. EDની આ નોટિસ નેશનલ હેરાલ્ડના મામલામાં મોકલવામાં આવી છે.કોંગ્રેસના નેતા અભિષેક મનુ સિંઘવીએ કહ્યું કે જો તેઓ (સોનિયા અને રાહુલ ગાંધી) અહીં રહેશે તો તેઓ ચોક્કસપણે ED સમક્ષ હાજર થશે, અન્યથા તેઓ આગામી તારીખની માંગણી કરશે. ચાલો જાણીએ શું છે નેશનલ હેરાલ્ડનો મામલો. સોનિયા ગાંધી અને રાહુલ ગાંધી આમાં કેવી રીતે ફસાયા? શું આ કેસમાં કોંગ્રેસના અન્ય કોઈ નેતા સંડોવાયેલા છે?
પહેલા જાણો નેશનલ હેરાલ્ડ શું છે?
દેશના પ્રથમ વડાપ્રધાન પં. જવાહરલાલ નેહરુએ 20 નવેમ્બર 1937ના રોજ એસોસિએટેડ જર્નલ લિમિટેડ (AJL)ની રચના કરી હતી. તેનો હેતુ વિવિધ ભાષાઓમાં અખબારો પ્રકાશિત કરવાનો હતો. ત્યારબાદ અંગ્રેજીમાં નેશનલ હેરાલ્ડ, હિન્દીમાં નવજીવન અને ઉર્દૂમાં કૌમી આવાઝ અખબારો એજેએલ હેઠળ પ્રકાશિત થયા.ભલે એજેએલની રચનામાં પં. જવાહર લાલ નેહરુની ભૂમિકા હતી, પરંતુ તેઓ ક્યારેય તેની માલિકી ધરાવતા નહોતા. કારણ કે, 5000 સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓ આ કંપનીને ટેકો આપતા હતા અને તેઓ તેના શેરધારકો પણ હતા. 90ના દાયકામાં આ અખબારો ખોટ કરવા લાગ્યા. વર્ષ 2008 સુધીમાં AJL પર રૂ. 90 કરોડથી વધુનું દેવું હતું. પછી AJL એ નિર્ણય લીધો કે હવે અખબારો પ્રકાશિત કરવામાં આવશે નહીં. અખબારોનું પ્રકાશન બંધ કર્યા પછી એજેએલ પ્રોપર્ટીના વ્યવસાયમાં આવી.
તો વિવાદ ક્યાંથી શરૂ થયો?
2010માં AJL પાસે 1057 શેરધારકો હતા. નુકસાન વેઠવા પર, તેનું હોલ્ડિંગ યંગ ઈન્ડિયા લિમિટેડ એટલે કે YIL ને ટ્રાન્સફર કરવામાં આવ્યું હતું. યંગ ઈન્ડિયા લિમિટેડની સ્થાપના એ જ વર્ષે એટલે કે 2010માં થઈ હતી. જેમાં કોંગ્રેસ પાર્ટીના તત્કાલિન મહાસચિવ રાહુલ ગાંધી ડાયરેક્ટર તરીકે જોડાયા હતા. રાહુલ ગાંધી અને તેમની માતા સોનિયા ગાંધીની કંપનીમાં 76 ટકા હિસ્સો છે. બાકીના 24 ટકા કોંગ્રેસના નેતાઓ મોતીલાલ વોરા અને ઓસ્કર ફર્નાન્ડિસ (બંને અવસાન પામ્યા છે) પાસે હતા.શેર ટ્રાન્સફર થતાં જ AJLના શેરધારકો સામે આવ્યા હતા. ભૂતપૂર્વ કાયદા પ્રધાન શાંતિ ભૂષણ, અલ્હાબાદ અને મદ્રાસ હાઈકોર્ટના ભૂતપૂર્વ મુખ્ય ન્યાયાધીશ માર્કંડેય કાત્જુ સહિતના કેટલાક શેરધારકોએ આરોપ મૂક્યો હતો કે જ્યારે YIL એ AJLનું ‘અધિગ્રહણ’ કર્યું ત્યારે તેમને કોઈ નોટિસ આપવામાં આવી ન હતી. એટલું જ નહીં, શેર ટ્રાન્સફર કરતા પહેલા શેરધારકોની સંમતિ પણ લેવામાં આવી ન હતી. કૃપા કરીને જણાવો કે શાંતિ ભૂષણ અને માર્કંડેય કાત્જુના પિતાના AJLમાં શેર હતા.
ફરી કેસ નોંધાયો
2012માં ભાજપના નેતા અને દેશના જાણીતા વકીલ સુબ્રમણ્યમ સ્વામીએ નેશનલ હેરાલ્ડ કેસમાં સોનિયા ગાંધી, રાહુલ ગાંધી, મોતીલાલ વોરા, ઓસ્કર ફર્નાન્ડિસ, પત્રકાર સુમન દુબે અને ટેકનોક્રેટ સામ પિત્રોડા વિરુદ્ધ કેસ દાખલ કર્યો હતો. ત્યારબાદ કેન્દ્રમાં કોંગ્રેસની આગેવાની હેઠળની યુપીએ સરકાર હતી.સુબ્રમણ્યમ સ્વામીએ દાવો કર્યો હતો કે YIL એ રૂ. 2,000 કરોડથી વધુની સંપત્તિ અને નફો મેળવવા માટે નિષ્ક્રિય પ્રિન્ટ મીડિયા આઉટલેટ્સની સંપત્તિ “ખોટી રીતે” હસ્તગત કરી છે.સ્વામીએ એવો પણ આક્ષેપ કર્યો હતો કે AJLએ કોંગ્રેસ પાર્ટીના 90.25 કરોડ રૂપિયા વસૂલવાના અધિકારો મેળવવા માટે YILએ માત્ર 50 લાખ રૂપિયા ચૂકવ્યા હતા. આ રકમ અગાઉ અખબાર શરૂ કરવા માટે લોન તરીકે આપવામાં આવી હતી. તેમણે એવો પણ આક્ષેપ કર્યો હતો કે AJLને આપવામાં આવેલી લોન “ગેરકાયદેસર” હતી કારણ કે તે પાર્ટી ફંડમાંથી લેવામાં આવી હતી.
EDની તપાસ, કોર્ટે સોનિયા-રાહુલને જામીન આપ્યા
2014માં જ્યારે કેન્દ્રમાં ભાજપની સરકાર આવી ત્યારે એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED)એ આ કેસની તપાસ શરૂ કરી હતી. આ કેસમાં સોનિયા અને રાહુલ ગાંધી પર કાર્યવાહીની તલવાર લટકી રહી હતી. જેથી બંને કોર્ટમાં પહોંચ્યા હતા. આ કેસમાં 19 ડિસેમ્બર 2015ના રોજ ટ્રાયલ કોર્ટે બંનેને જામીન આપ્યા હતા. 2016 માં, સુપ્રીમ કોર્ટે કેસના તમામ પાંચ આરોપીઓ (સોનિયા, રાહુલ ગાંધી, મોતીલાલ વોરા, ઓસ્કાર ફર્નાન્ડિસ અને સુમન દુબે) ને વ્યક્તિગત હાજરીમાંથી મુક્તિ આપી હતી, તેમની સામેની કાર્યવાહીને રદ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
સરકારની કાર્યવાહી પણ નક્કી
2018 માં, કેન્દ્ર સરકારે 56 વર્ષ જૂના કાયમી લીઝને સમાપ્ત કરવાનો નિર્ણય કર્યો. વધુમાં, એજેએલને હેરાલ્ડ હાઉસ પરિસરમાંથી બહાર કાઢવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે કારણ કે AJL કોઈ પ્રિન્ટિંગ અથવા પ્રકાશન પ્રવૃત્તિ કરી રહ્યું નથી. જ્યારે આ કામ માટે ઈમારત 1962માં ફાળવવામાં આવી હતી. જો કે, 5 એપ્રિલ 2019 ના રોજ, સુપ્રીમ કોર્ટે AJL સામે જાહેર જગ્યા (અનધિકૃત કબજેદારોની હકાલપટ્ટી) અધિનિયમ, 1971 હેઠળ આગળની સૂચના સુધી કાર્યવાહી પર સ્ટે આપવાનો આદેશ આપ્યો. હવે આ કેસમાં EDએ સોનિયા ગાંધી અને રાહુલ ગાંધીને પૂછપરછ માટે સમન્સ પાઠવ્યા છે.
આ પણ વાંચી શકો: પેરાશૂટ વિના 33 હજાર ફૂટની ઊંચાઈએથી પડીને પણ બચી ગઈ એર હોસ્ટેસ, ગિનિસ બુકમાં નોંધાયું નામ
આ પણ વાંચી શકો: Putin’s Protective Shield : જાણો પુતિનની સુરક્ષા કવચની સંભાળ કોણ રાખે છે