Corona Vaccine : કોરોના રસીને પેટન્ટમાંથી મુક્ત કરવા માટે વાતચીત
કોરોના વાયરસના સંક્રમણને રોકવા માટે બનાવવામાં આવેલી રસીની પેટન્ટ મુક્ત કરવાની વાતચીત નિષ્ફળ જવાની આરે છે. જો આ રસીઓને પેટન્ટ-મુક્ત બનાવવામાં આવે તો વિકાસશીલ દેશોમાં સસ્તા દરે તેનું ઉત્પાદન કરવાનો માર્ગ ખુલી જશે. જો કે હાલમાં વિશ્વમાં કોરોના રોગચાળો કાબૂમાં છે, પરંતુ નિષ્ણાતોએ ચેતવણી આપી છે કે આશ્વાસન આપવાનો સમય નથી આવ્યો.
રસીઓને પેટન્ટ ફ્રી બનાવવાની માંગ સમગ્ર વિશ્વમાં
કોરોના રસીની તૈયારી સાથે, આ રસીઓને પેટન્ટ ફ્રી બનાવવાની માંગ સમગ્ર વિશ્વમાં થઈ હતી. શરૂઆતમાં આ માંગ ભારત અને દક્ષિણ આફ્રિકા દ્વારા કરવામાં આવી હતી. બાદમાં અમેરિકાના જો બિડેન પ્રશાસને પણ આ માંગને સમર્થન આપ્યું હતું. ત્યારથી આ મુદ્દે વર્લ્ડ ટ્રેડ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WTO)માં વાટાઘાટો ચાલી રહી છે. WTOના ડાયરેક્ટર જનરલ એનગોજી ઓકોન્જો-ઇવિલાએ વાટાઘાટોને સફળ બનાવવા માટે તેમની પ્રતિષ્ઠા દાવ પર લગાવી હોવાનું કહેવાય છે. એટલા માટે મીડિયા રિપોર્ટ્સ કહે છે કે આ મંત્રણાની નિષ્ફળતા WTO ચીફ માટે પણ વ્યક્તિગત ફટકો હશે.
મંત્રણામાં સામેલ પક્ષોએ અંતર બનાવી લીધું હતું
કેટલાક રાજદ્વારીઓ અને અધિકારીઓએ વેબસાઇટ Politico.Eu ને જણાવ્યું હતું કે પેટન્ટ મુક્ત કરવા માટે વાટાઘાટોમાં ઘણા ક્વાર્ટરથી અવરોધો આવ્યા છે. હવે શક્ય છે કે આ મંત્રણાઓ તૂટી જાય. મંત્રણા સાથે જોડાયેલા એક રાજદ્વારીએ કહ્યું- ‘દુર્ભાગ્યવશ આ વાટાઘાટો ખૂબ જ જટિલ રહી છે.’
મંત્રણા યોજવાનો WTOનો નિર્ણય હિંમતભર્યો
વિશ્લેષકોએ જણાવ્યું હતું કે મંત્રણા યોજવાનો WTOનો નિર્ણય હિંમતભર્યો હતો, પરંતુ શરૂઆતથી જ જોખમી હતો. વાટાઘાટો મુખ્યત્વે ચાર પક્ષો વચ્ચે થઈ રહી છે – યુરોપિયન યુનિયન (EU), યુએસ, ભારત અને દક્ષિણ આફ્રિકા. લાંબા સમય સુધી બંધ દરવાજા પાછળ વાતચીત ચાલી. પરંતુ હવે સ્થિતિ એવી છે કે મંત્રણામાં સામેલ પક્ષો જ તેનાથી અંતર રાખી રહ્યા છે. એક રાજદ્વારીએ પોલિટિકો વેબસાઇટને કહ્યું- ‘દક્ષિણ આફ્રિકા, ભારત, અમેરિકા અથવા EUમાં કોઈ પણ આ પ્રક્રિયાની માલિકી સ્વીકારવા તૈયાર નથી. આનાથી વસ્તુઓ વધુ જટિલ બની છે.
ઓકોન્જો-ઇવિલાએ થોડા દિવસો પહેલા યુએસમાં એક સમારોહ દરમિયાન રસી સંબંધિત અન્ય મુદ્દા પર ટિપ્પણી કરી હતી. તેણે કહ્યું- ‘હવે જરૂર કરતાં વધુ ઉત્પાદન છે. તેથી, અમારી સામે સમસ્યા વિતરણની મુશ્કેલીઓ અને રસી મેળવવાની સતત અનિચ્છા છે. આ બધાને દૂર કરવાની જરૂર છે.
રસીના ઉત્પાદનમાં રોકાણ ઘટશે
પરંતુ પેટન્ટ મુક્તિ માટે ઝુંબેશ ચલાવતી બિન-સરકારી સંસ્થાઓ કહે છે કે વધુ ઉત્પાદનથી સમસ્યા હલ થઈ નથી. તેના બદલે, ફાર્માસ્યુટિકલ ઉદ્યોગ હવે કહી રહ્યો છે કે તે રસીના ઉત્પાદનમાં રોકાણ ઘટાડશે. આ ફરીથી રસીની અછત તરફ દોરી જશે.
વાટાઘાટોમાં સ્થિરતા માટે યુએસ અને ચીન જવાબદાર
કેટલાક મીડિયા અહેવાલોએ વાટાઘાટોમાં સ્થિરતા માટે યુએસ અને ચીનને જવાબદાર ઠેરવ્યા છે. અમેરિકા એ વાત પર અડગ છે કે ચીને પેટન્ટ મુક્તિ અંગે પણ લેખિત સમજૂતી કરવી જોઈએ. જ્યારે ચીન આ માટે તૈયાર નથી. તેણે ચોક્કસપણે મૌખિક રીતે કહ્યું છે કે તે આ રસીઓ પર પેટન્ટ લાગુ કરશે નહીં. પરંતુ એક રાજદ્વારીએ કહ્યું- ‘અમને ચીનના આ વચનથી વિશ્વાસ નથી. અમને લેખિત વચન જોઈએ છે.’
આ પણ વાંચી શકો: પેરાશૂટ વિના 33 હજાર ફૂટની ઊંચાઈએથી પડીને પણ બચી ગઈ એર હોસ્ટેસ, ગિનિસ બુકમાં નોંધાયું નામ
આ પણ વાંચી શકો: Putin’s Protective Shield : જાણો પુતિનની સુરક્ષા કવચની સંભાળ કોણ રાખે છે
SHARE
