Adani Project in Sri Lanka : શ્રીલંકામાં અદાણીનો એવો કયો પ્રોજેક્ટ છે જેણે હોબાળો મચાવ્યો છે?

Adani Project in Sri Lanka : ભારતના સૌથી મોટા ઉદ્યોગપતિઓમાંથી એક ગૌતમ અદાણીનું નામ ફરી એકવાર ચર્ચામાં છે. આ વખતે અમીર કે કમાણી રેકોર્ડની યાદીમાં સામેલ થવા માટે નહીં, પરંતુ વિદેશમાં એક પ્રોજેક્ટને કારણે. હકીકતમાં, શ્રીલંકાના સિલોન ઇલેક્ટ્રિસિટી બોર્ડ (CEB) ના અધ્યક્ષે સંસદીય સમિતિ સમક્ષ તેમની હાજરી દરમિયાન આરોપ લગાવ્યો હતો કે ભારતના વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ અદાણીને આ પ્રોજેક્ટ અપાવવા માટે રાજપક્ષે સરકાર પર દબાણ કર્યું હતું.

Sri Lanka ના રાષ્ટ્રપતિએ પણ  કરવી પડી સ્પષ્ટતા

આઘાતજનક રીતે, CEBના અધ્યક્ષ MMC ફર્ડિનાન્ડોએ એક દિવસ પછી તેમનું નિવેદન પાછું ખેંચ્યું અને જાહેર કર્યું કે તેમણે લાગણીથી ઉડીને મોદી સરકાર પર “ખોટા” આરોપો લગાવ્યા છે. આ સાથે તેમણે સોમવારે પોતાના પદ પરથી રાજીનામું પણ આપી દીધું હતું. તેમની સફાઈ બાદ વિવાદનો અંત આવે તેવી શક્યતા હતી. પરંતુ આ સમગ્ર વિવાદ ઓછો થવાને બદલે વધ્યો છે. સોશિયલ મીડિયા પર સતત સવાલો ઉઠી રહ્યા છે કે એવા કયા પ્રોજેક્ટ છે જેમાં અદાણીની સંડોવણી અંગે વિવાદ છે? અદાણીને આ પ્રોજેક્ટ્સ ક્યારે મળ્યા? આ સિવાય તત્કાલીન CEB ચેરમેને આ પ્રોજેક્ટ્સની દરખાસ્ત અંગે શું કહ્યું? અને આખરે કેમ અચાનક ફરી આ વિવાદ ઉભો થયો છે?

પહેલા જાણો તે Project શું છે, જેના પર થયો છે વિવાદ?

ગયા વર્ષે ડિસેમ્બરમાં એવા અહેવાલ આવ્યા હતા કે ભારતના અદાણી જૂથે શ્રીલંકાના મન્નારમાં પવન ઉર્જા પ્રોજેક્ટ વિકસાવવામાં રસ દાખવ્યો છે. આ ઉપરાંત, અદાણીએ પૂર્વીય પ્રાંતના જાફનામાં પુનીરાયણ ખાતે પવન ઉર્જા પ્રોજેક્ટ પણ મેળવ્યો હતો. અદાણીએ આ બંને પ્રોજેક્ટ માટે શ્રીલંકાના ઇન્વેસ્ટમેન્ટ બોર્ડ અને ઇલેક્ટ્રિસિટી બોર્ડને દરખાસ્તો સબમિટ કરી હતી. બંને પ્રોજેક્ટ્સ 1 ગીગાવોટ વીજળી ઉત્પન્ન કરવાની યોજના ઘડી રહ્યા હતા અને તે સમયે તેમની કિંમત $1 બિલિયન એટલે કે આજની કિંમતમાં રૂ. 77 બિલિયન માનવામાં આવી હતી.

Adani Project in Sri Lanka: બંને પક્ષો વચ્ચે ક્યારે સમજૂતી થઈ?

આ વર્ષે માર્ચમાં, આ ગ્રીન પ્રોજેક્ટ અંગે સિલોન ઈલેક્ટ્રીસિટી બોર્ડ અને અદાણી ગ્રીન્સ વચ્ચે એક એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા. જો કે, આ એમઓયુમાં એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે અદાણી આ પ્રોજેક્ટ્સ હેઠળ હાલમાં $ 500 મિલિયનના ખર્ચે માત્ર 500 મેગાવોટની ક્ષમતા સુધી પવન ઊર્જા ઉત્પાદન મેળવશે.મજાની વાત એ છે કે શ્રીલંકામાં માત્ર ભારતનું અદાણી ગ્રુપ જ પાવર પ્રોજેક્ટ માટે કામ કરી રહ્યું નથી, પરંતુ સિલોન ઇલેક્ટ્રિસિટી બોર્ડ અને નેશનલ થર્મલ પાવર કોર્પોરેશન (NTPC) વચ્ચે થોડા સમય પહેલા ત્રિંકોમાલીના સેમપુરમાં 100 મેગાવોટનો સોલાર પાવર પ્રોજેક્ટ પણ શરૂ થયો હતો. પાર્ક શરૂ કરવા અંગે સમજૂતી થઈ છે.

ફર્ડિનાન્ડોએ આ પ્રોજેક્ટ્સ વિશે શું નિવેદનો આપ્યા હતા, પછી તે કેવી રીતે ઉલટાવી દેવામાં આવ્યું?

10 જૂનના રોજ સંસદીય સમિતિ સમક્ષ તેમની હાજરી દરમિયાન, CEBના અધ્યક્ષ ફર્ડિનાન્ડોએ આરોપ મૂક્યો હતો કે શ્રીલંકાના રાષ્ટ્રપતિ ગોટાબાયા રાજપક્ષેએ તેમને ગયા વર્ષે 24 નવેમ્બરે ઓફિસમાં બોલાવ્યા હતા અને તેમને અદાણી જૂથને રિન્યુએબલ એનર્જી પ્રોજેક્ટ્સ સોંપવા કહ્યું હતું. ફર્ડિનાન્ડોએ કહ્યું કે તેમણે રાષ્ટ્રપતિને સીધું જ કહ્યું હતું કે આ મુદ્દો તેમના વિભાગ સાથે સંબંધિત નથી, કારણ કે તે બે સરકારો વચ્ચેનો છે. CEBના અધ્યક્ષે દાવો કર્યો હતો કે ગોટાબાયાએ તેમને આ ગુપ્ત ચર્ચા વચ્ચે કહ્યું હતું કે ભારતના વડા પ્રધાન તેમના પર પ્રોજેક્ટ અદાણી જૂથને સોંપવા દબાણ કરી રહ્યા છે.જો કે, તેમના નિવેદનના એક દિવસ પછી ફર્ડિનાન્ડોએ કહ્યું હતું કે બિનજરૂરી રીતે દબાણ બનાવવામાં આવી રહ્યું હોવાથી તેમણે આ આરોપો લગાવ્યા છે. CEB અધ્યક્ષે કહ્યું કે તેમનું નિવેદન સંપૂર્ણપણે ખોટું છે. તે તેને પાછો લઈ રહ્યો છે અને તેના નિવેદન માટે બિનશરતી માફી માંગી રહ્યો છે.

Adani Project in Sri Lanka: આ પ્રોજેક્ટ વિશે CEB અધ્યક્ષે અગાઉ શું કહ્યું?

ધ સન્ડે મોર્નિંગના અહેવાલ મુજબ, જ્યારે અદાણી જૂથ આ પ્રોજેક્ટ્સ હસ્તગત કરવા માટે વાટાઘાટો કરી રહ્યું હતું ત્યારે સિલોન ઈલેક્ટ્રીસિટી બોર્ડ (CEB)ના ચેરમેન ફર્ડિનાન્ડોએ પણ નિવેદન આપ્યું હતું. તેમણે કહ્યું હતું કે અદાણીના પ્રસ્તાવને કેબિનેટ કમિટીની મંજૂરી પણ મળી ગઈ છે. જો કે, તેમણે પ્રોજેક્ટની શરૂઆતથી અત્યાર સુધી મળેલી અન્ય મંજૂરીઓ વિશે જાણવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. ફર્ડિનાન્ડોએ કહ્યું હતું કે CEB માત્ર ઊર્જા ખરીદનાર છે અને અમને પ્રોજેક્ટની બાકીની વિગતો વિશે કોઈ જાણકારી નથી.

શા માટે ભારતના પ્રોજેક્ટ્સ પર વિવાદ?

શ્રીલંકામાં અદાણીના પ્રોજેક્ટ્સ અને પીએમ મોદીના નામનો વિવાદ નવો નથી. અગાઉ માર્ચ 2022 માં, જ્યારે બંને પક્ષો વચ્ચે એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા, ત્યારે શ્રીલંકાના મુખ્ય વિરોધ પક્ષ – સામગી જન બલવેગયા (એસજેપી અથવા યુનાઇટેડ પીપલ્સ ફોર્સ) એ કહ્યું હતું કે ભારતીય વેપારીઓ પાછલા દરવાજેથી શ્રીલંકામાં પ્રવેશવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા હતા. તેમને બિડિંગ પ્રક્રિયામાં ભાગ લીધા વિના પ્રોજેક્ટ આપવામાં આવી રહ્યા છે, જે કાયદાનું ઉલ્લંઘન છે. SJPએ સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે ગોટાબાયા રાજપક્ષે મોદીના મિત્રની મદદ કરવામાં વ્યસ્ત છે.

Adani Project in Sri Lanka: વીજળી કાયદામાં સુધારાનો પ્રસ્તાવ

આ બે ઉર્જા પ્રોજેક્ટ અંગેનો તાજેતરનો વિવાદ ગયા અઠવાડિયે જ ઉભો થયો છે. હકીકતમાં, શ્રીલંકાની સરકારે 2013માં બદલાયેલા વીજળી કાયદામાં સુધારાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો. આ સુધારાનો હેતુ ઉર્જા ક્ષેત્ર સાથે સંબંધિત પ્રોજેક્ટ્સની હરાજી પ્રક્રિયાને દૂર કરવાનો છે. આ સુધારાનો વિરોધ કરતાં વિપક્ષે કહ્યું કે વીજળી કાયદામાં આ ફેરફાર માત્ર અદાણીના પ્રોજેક્ટ્સને કાનૂની માન્યતા આપવા માટે કરવામાં આવ્યો છે. જોકે, આ સુધારો શ્રીલંકાની સંસદમાં બહુમતી સાથે પસાર કરવામાં આવ્યો હતો. વિક્રમસિંઘે સરકારે સ્પષ્ટપણે કહ્યું છે કે શ્રીલંકાની ઉર્જા જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા અને વિલંબને રોકવા માટે આ સુધારો જરૂરી હતો.

આ પણ વાંચી શકો: પેરાશૂટ વિના 33 હજાર ફૂટની ઊંચાઈએથી પડીને પણ બચી ગઈ એર હોસ્ટેસ, ગિનિસ બુકમાં નોંધાયું નામ

આ પણ વાંચી શકો: Putin’s Protective Shield : જાણો પુતિનની સુરક્ષા કવચની સંભાળ કોણ રાખે છે

SHARE