INDIA NEWS GUJARAT : ભારત સરકારે 1 જાન્યુઆરી, 2025 થી રાશન વિતરણ પ્રણાલીમાં ઘણા મહત્વપૂર્ણ ફેરફારોની જાહેરાત કરી છે. આ પગલું મુખ્યત્વે ગરીબ અને જરૂરિયાતમંદ પરિવારોને ખાદ્ય સુરક્ષા પ્રદાન કરવાના ઉદ્દેશ્યથી લેવામાં આવ્યું છે. આ નવી યોજના હેઠળ, રેશનકાર્ડ ધારકોને માત્ર મફત રાશન જ નહીં પરંતુ દર મહિને 1000 રૂપિયાની આર્થિક સહાય પણ આપવામાં આવશે. આ પહેલ રાષ્ટ્રીય ખાદ્ય સુરક્ષા અધિનિયમ (NFSA) હેઠળ કરવામાં આવી છે, જેનો ઉદ્દેશ અંદાજે 80 કરોડ લોકોને ખાદ્ય સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવાનો છે.
રેશન કાર્ડ નવી યોજના 2025 ના મુખ્ય મુદ્દાઓ
રાશનના જથ્થામાં ફેરફાર:
પાત્ર પરિવારો માટે ચોખા અને ઘઉંના જથ્થામાં સુધારો:
પ્રથમ: 3 કિલો ચોખા અને 2 કિલો ઘઉં.
હવે: 2.5 કિલો ચોખા અને 2 કિલો ઘઉં.
પરિવાર દીઠ કુલ જથ્થો 35 કિલો રાખવામાં આવ્યો છે.
પ્રાથમિકતા ધરાવતા પરિવારો માટે:
પ્રથમ: 14 કિલો ઘઉં અને 21 કિલો ચોખા.
હવે: 18 કિલો ચોખા અને 17 કિલો ઘઉં.
પાત્રતા માપદંડ:
રેશનકાર્ડ ધારક હોવું ફરજિયાત છે.
વાર્ષિક આવક મર્યાદા:
ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં: 2 લાખ રૂપિયા સુધી.
શહેરી વિસ્તારોમાં: 3 લાખ રૂપિયા સુધી.
પરિવારમાં કોઈ સરકારી કર્મચારી ન હોવો જોઈએ.
રેશન કાર્ડનું E-KYC ફરજિયાત છે.
BPL અથવા અંત્યોદય અન્ન યોજના (AAY) કાર્ડ ધારક હોવો જોઈએ.
મિલકત શ્રેણી:
શહેરી વિસ્તારોમાં: 100 ચોરસ મીટર કરતા મોટા ફ્લેટ અથવા મકાનો ધરાવનારાઓ અયોગ્ય રહેશે.
ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં: 100 ચોરસ મીટર કરતા મોટો પ્લોટ ધરાવનાર અયોગ્ય ગણાશે.
વાહનની માલિકી:
શહેરી વિસ્તારોમાં ફોર વ્હીલર ધરાવનારાઓ અયોગ્ય ગણાશે.
ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ટ્રેક્ટર અથવા ફોર-વ્હીલર ધરાવતા લોકો અયોગ્ય ગણાશે.
ઇ-કેવાયસીની આવશ્યકતા:
તમામ રેશનકાર્ડ ધારકોએ 31 ડિસેમ્બર 2024 સુધીમાં ઈ-કેવાયસી પૂર્ણ કરવાનું રહેશે.
જો ઈ-કેવાયસી સમયસર કરવામાં ન આવે તો રેશન કાર્ડ રદ થઈ શકે છે.
રેશન કાર્ડના પ્રકાર અને લાભો:
અંત્યોદય અન્ન યોજના (AAY) કાર્ડ: સૌથી ગરીબ પરિવારો માટે.
પ્રાયોરિટી હાઉસહોલ્ડ (PHH) કાર્ડ: ગરીબી રેખા નીચેનાં પરિવારો માટે.
બિન-પ્રાયોરિટી હાઉસહોલ્ડ (NPHH) કાર્ડ: ગરીબી રેખાથી ઉપરના પરિવારો માટે જે સબસિડીવાળા રાશન માટે પાત્ર છે.
રેશન કાર્ડના ફાયદા:
સસ્તા અનાજ: ઘઉં, ચોખા અને ખાંડ સસ્તા ભાવે ઉપલબ્ધ છે.
અન્ય સરકારી યોજનાઓના લાભો: રેશન કાર્ડ ઘણી યોજનાઓ માટે એક મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજ છે.
ઓળખ પુરાવો: માન્ય ઓળખ પુરાવા તરીકે ઉપયોગ થાય છે.
ગેસ સબસિડી: LPG સિલિન્ડર પર સબસિડી માટે ફરજિયાત.
આરોગ્ય વીમો: ઘણી સરકારી આરોગ્ય વીમા યોજનાઓમાં વપરાય છે.
યોજનાના સંભવિત લાભો:
ગરીબ પરિવારોને સીધી નાણાકીય સહાય.
ખાદ્ય સુરક્ષામાં સુધારો.
રાશન વિતરણ વ્યવસ્થા વધુ પારદર્શક અને લક્ષિત.
જરૂરિયાતમંદોને યોગ્ય સહાય પૂરી પાડવી.
સંભવિત પડકારો:
ઇ-કેવાયસી પ્રક્રિયા: જો લોકો સમયસર ઇ-કેવાયસી કરાવતા નથી, તો તેમનું રેશન કાર્ડ રદ થઈ શકે છે.
અરજી પ્રક્રિયાઃ ઓનલાઈન અને ઓફલાઈન પ્રક્રિયામાં પારદર્શિતા જાળવવી જરૂરી રહેશે.
આ નવી યોજના, 1 જાન્યુઆરી, 2025 થી લાગુ કરવામાં આવશે, તે ગરીબ અને જરૂરિયાતમંદ પરિવારોને આર્થિક સહાય પૂરી પાડવા માટે ભારત સરકાર દ્વારા એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે. જો કે, આ યોજનાને સફળતાપૂર્વક અમલમાં મૂકવા માટે, તમામ લાભાર્થીઓએ જરૂરી નિયમોનું પાલન કરવું પડશે. આ યોજના ખાદ્ય સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરશે અને પાત્ર લોકોને વધુ સહાય પૂરી પાડશે.