સુરત શહેરને શુદ્ધ રાખવા માટે સસ્ટેઇનેબલ ડેવલપમેન્ટ માટે “નિત્યા એનસેફ” નો પ્રયાસ: ડોમેસ્ટિક વેસ્ટ વોટર રિસાયકલ સાથે સચોટ ચર્ચા
પર્યાવરણ ક્ષેત્રે છેલ્લા ઘણા વર્ષોથી કાર્ય કરી રહેલી સંસ્થા “નિત્યા એનસેફ” દ્વારા આજરોજ ઘરો અને હોટેલ રેસ્ટોરન્ટમાંથી નીકળતા વેસ્ટ વૉટર ( ગંદુ પાણી) રિસાયકલ કરીને ફરીથી કેવી રીતે ઉપયોગમાં લઈ શકાય એ અંગેની જાગૃતિ લાવવા માટે એક કિનોટ સેશનનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. જેમાં ચર્ચા માટે વકતા અને પેનાલિસ્ટ તરીકે ગુજરાત પોલ્યુશન કંટ્રોલ બોર્ડના રિજનલ ઓફિસર ડૉ. જીજ્ઞાશા ઓઝા ને આમંત્રિત કરવામાં આવ્યા હતા. જેઓએ સુએઝ ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ અને વેસ્ટ વોટર રિસાયકલ પર વિસ્તૃત માહિતી આપી હતી. એમણે જણાવ્યું હતું કે એક અનુમાન મુજબ, કુલ પ્રદૂષણ માં ઔદ્યોગિક પ્રદુષણ ની માત્રા લગભગ ૩૨.૪ % છે જ્યારે શૌચાલય, રસોડા અને અન્ય સ્થાનિક સ્ત્રોતોમાંથી નીકળતા ગંદા પાણી ની ટકાવારી વસ્તી ઘનતા ને કારણે ૬૭.૬% થાય છે.
કાર્યક્રમના આયોજક “નિત્યા એનસેફ”ના ડાયરેક્ટર ઈશાન શાહે જણાવ્યું હતું કે કિનોટ સેશનનું આયોજન અમોર બેન્ક્વેટ ખાતે સાંજે 6:30 વાગ્યાથી કરવામાં આવ્યું હતું. દીપ પ્રાગટ્ય સાથે કાર્યક્રમની શરૂઆત થઈ હતી. ત્યારબાદ કિનોટ સ્પીકર અને પેનાલિસ્ટ તરીકે આમંત્રિત મેહમાન ગુજરાત પોલ્યુશન કંટ્રોલ બોર્ડના રિજનલ ઓફિસર ડૉ. જીજ્ઞાશા ઓઝા, મેગનેટ પ્રોજેક્ટ્સ ના ફાઉન્ડર અને એમડી ચિરાગ શાહ, ચેમ્બર ઓફ કોમર્સના પ્રમુખ રમેશ વઘાસિયાના સ્થાને નિખિલભાઈ મદ્રાસી, હોટેલ એસોસિયેશનના પ્રમુખ સનત રેલિયા અને એસટીપી એક્સપર્ટ એવા “નિત્યા એનસેફ”ના ડાયરેક્ટર ઈશાન શાહે ઘરેલુ ગંદા પાણીના રિસાયકલ પર વક્તવ્ય આપ્યું હતું.
નિષ્ણાત ચિરાગભાઈએ ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે વારંવારની જાળવણીની સમસ્યાઓને કારણે, ઉદ્યોગો સુએજ ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ અપનાવવા માટે અચકાય છે, પરંતુ હાલના સમયમાં “નિત્યા એનસેફ”એ આપેલ સમજ મુજબ MBR જેવી અદ્યતન તકનીકને લીધે STPs 6 મહિના જેટલા ઓછા વળતર સાથે ગંદા પાણીને રિસાયકલ કરવામાં સક્ષમ છે.
નિષ્ણાંત સનત રેલિયા, વધુ સારી રીતે કચરો એકત્ર કરવા માટે યોગ્ય ગલી ટ્રેપ સાથે કોઈપણ પ્રોજેક્ટ ડિઝાઇન કરીને યોગ્ય ડ્રેનેજ સિસ્ટમ પ્રદાન કરવા માટે ચર્ચા કરવામાં આવી હતી અને રસોડા તેલ અને અન્ય મોટા કણો રહિત નું પાણી, બાથરૂમ નું ગ્રે પાણી અને શૌચાલય નું પાણી બંને, ને એકસાથે મિશ્રિત કરવાની જરૂર છે જેથી STP નું સારું પ્રદર્શન મેળવી શકાય.
ચેમ્બર ઓફ કોમર્સ ના સેક્રેટરી નિખિલ મદ્રાસી અને ગુજરાત પોલ્યુશન કંટ્રોલ બોર્ડના રિજનલ ઓફિસર ડૉ. જીજ્ઞાશા ઓઝાએ સુરતમાં આ પ્રકારની પહેલી અને એકમાત્ર ઇવેન્ટમાં આટલી મોટી ભાગીદારીની પ્રશંસા કરી છે, જેમાં ઘરેલું ગંદાપાણીના વિષયને પૂરો પાડવામાં આવ્યો હતો અને કાર્યક્રમોને SGCCI અને GPCB દ્વારા પણ નજીકના ભવિષ્યમાં પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે. “નિત્યા એનસેફ”ના ડાયરેક્ટર ઈશાન શાહે સહકાર આપવા તૈયારી બતાવી છે.
ઈશાન શાહ, નિત્ય એન્સફેના ડાયરેક્ટરે ગંદાપાણીના રિસાયક્લિંગમાં નવા યુગની ટેક્નોલોજી વિશે સ્પષ્ટ ખ્યાલ રાખવા માટે પેનલ ચર્ચા દરમિયાન તેમના નિષ્ણાત જ્ઞાનને ઉમેરીને સત્રને દોષરહિત રીતે સંચાલિત કર્યું.
ઉલ્લેખનીય છે કે શરૂઆતમાં આપણી સંસ્કૃતિ મુજબ, ખુલ્લી જગ્યાએ ખુલ્લામાં શૌચ અને પેશાબની વ્યવસ્થા હતી. પરંતુ કુદરતમાં ઓછી ઘનતાના કારણે માનવ કચરો સહેલાઈથી બાયોડિગ્રેડેબલ અને પ્રકૃતિમાં ભળતો હતો. બદલાવને કારણે, હવે શહેરીકરણને કારણે શૌચાલય, રસોડા અને અન્ય સ્થાનિક સ્ત્રોતોમાંથી ગંદુ પાણી પાઇપલાઇન દ્વારા વહન કરીને નદીમાં નિકાલ કરવામાં આવે છે, જે તેની વિશાળ માત્રાને કારણે ઉદ્યોગો કરતાં વધુ પ્રદૂષણ કરે છે. તેથી આજકાલ શહેરમાં વધતી જતી ગીચતાને કારણે, દરેક નફો કરતી સંસ્થાઓમાં એસટીપી સ્થાપિત કરવાની ખૂબ જ જરૂર છે. સેપ્ટિક ટાંકી હવે આજના જમાના માં કરવાનો ગંદા પાણી ના નિકાલ માટે નો હેતુ સિદ્ધ કરી શકશે નહીં.
CPCB ની વ્યાવહારિક પરિસ્થિતિમાં વિસ્તૃત માર્ગદર્શિકા મુજબ, હોસ્પિટલ, હોટેલ, રેસ્ટોરન્ટ અથવા અન્ય કોઈ નફો કરતી એજન્સીઓ પણ 2 થી વધુ ટાવર ધરાવતી રહેણાંક ઇમારતો, 1000 થી વધુ ઓફિસ ધરાવતી કોમર્શિયલ બિલ્ડીંગ STP સ્થાપિત કરવા અને ઘરેલુ ગંદાપાણીને રિસાયકલ કરવા માટે જવાબદાર છે.
એવું પણ અનુભવાય છે કે 100 થી વધુ મેન પાવર અથવા 10KLD કરતા ઓછા ઘરેલું ગંદાપાણીનું ઉત્પાદન ધરાવતા ઉદ્યોગો યોગ્ય ટેકનોલોજી સાથે ઘરેલું ગંદાપાણીને રિસાયકલ કરવા માટે જવાબદાર છે. આજકાલ, નવીનતમ ફિલ્ટરિયન સાથે MBR ટેકનોલોજીનો વ્યાપકપણે ઉપયોગ થાય છે, તેથી STP પસંદ કરતી વખતે, ટેક્નોલોજીને વધુ પ્રાધાન્ય આપવું જોઈએ. જે વિશે સચોટ માર્ગદર્શન “નિત્યા એનસેફ”ના ડાયરેક્ટર ઈશાન શાહે આપેલ હતું.