Power crisis: કેન્દ્રની ચેતવણી – યુપી સરકારે વીજ કંપનીઓને 9692 કરોડ રૂપિયા ચૂકવ્યા, નહીં તો સપ્લાય બંધ કરી દેવામાં આવશે

કેન્દ્રીય ઉર્જા સચિવ આલોક કુમારે રાજ્યના પ્રિન્સિપલ સેક્રેટરી એનર્જીને પત્ર પાઠવીને જણાવ્યું છે કે જેનકોના રૂ. 9372.49 કરોડ અને કોલ ઇન્ડિયાના રૂ. 319.82 કરોડ તાત્કાલિક ચૂકવવામાં આવે, અન્યથા રાજ્યની વીજળી બંધ થઈ શકે છે.
કેન્દ્ર સરકારનું કહેવું છે કે યુપી સરકારે ઝેન્કો અને કોલ ઈન્ડિયાના પૈસા ચૂકવવા જોઈએ

9692 કરોડના લેણાં તાત્કાલિક ચૂકવવા જણાવ્યું

કેન્દ્ર સરકારે રાજ્ય સરકારને પાવર જનરેટિંગ કંપનીઓ (જેન્કો) અને કોલ ઈન્ડિયાના રૂ. 9692 કરોડના લેણાં તાત્કાલિક ચૂકવવા જણાવ્યું છે. જો તાત્કાલિક ચૂકવણી કરવામાં નહીં આવે તો રાજ્યની વીજળી બંધ કરવાની ચેતવણી પણ આપવામાં આવી છે. કેન્દ્રના આ પગલાને કારણે આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહેલા પાવર કોર્પોરેશન સામે વધારાની વીજળીની જોગવાઈ સાથે ચૂકવણીનો પડકાર ઉભો થયો છે.વિદેશી કોલસાની ખરીદી બાદ હવે કેન્દ્રે રાજ્ય સરકાર પર જેન્કો અને કોલ ઈન્ડિયાના લેણાં ચૂકવવા દબાણ વધાર્યું છે. કેન્દ્રીય ઉર્જા સચિવ આલોક કુમારે રાજ્યના પ્રિન્સિપલ સેક્રેટરી એનર્જીને પત્ર પાઠવીને જણાવ્યું છે કે જેનકોના રૂ. 9372.49 કરોડ અને કોલ ઇન્ડિયાના રૂ. 319.82 કરોડ તાત્કાલિક ચૂકવવામાં આવે, અન્યથા રાજ્યની વીજળી બંધ થઈ શકે છે. કેન્દ્ર સરકારની આ ચેતવણીએ પાવર કોર્પોરેશન અને રાજ્ય વિદ્યુત ઉત્પાદન નિગમની સામે મુશ્કેલી ઊભી કરી છે.વાસ્તવમાં દર મહિને અપાતી વીજળીના પ્રમાણમાં આવક વસૂલવામાં આવતી નથી, જેના કારણે પાવર કોર્પોરેશન જેનકો અને રાજ્ય વિદ્યુત ઉત્પાદન નિગમને નિયમિતપણે વીજળી ચૂકવી શકતું નથી. ચુકવણી ન મળવાને કારણે, જનરેટીંગ કોર્પોરેશન કોલ ઈન્ડિયાને ચૂકવણી કરવામાં અસમર્થ છે. રાજ્યમાં વીજળીની તીવ્ર અછત હોવાથી પાવર કોર્પોરેશને એનર્જી એક્સચેન્જ અને અન્ય સ્ત્રોતોમાંથી પણ વધારાની વીજળી ખરીદવી પડે છે. આવી સ્થિતિમાં તાત્કાલિક ચુકવણી કરવી ખૂબ જ મુશ્કેલ બની રહી છે.જનરેટીંગ કોર્પોરેશનના અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર કોન્ટ્રાક્ટ મુજબ પાવર કોર્પોરેશન જે જનરેટીંગ યુનિટમાંથી પાવર ખરીદે છે તેને પેમેન્ટ કરવાનું ચાલુ રાખે છે અને પેમેન્ટમાં વિલંબ થવા પર 12 થી 18 ટકા વ્યાજ ચૂકવવું પડે છે. વીજ સંકટ સમયે આ પ્રકારનું દબાણ ઉભું કરવું યોગ્ય નથી.બીજી તરફ રાજ્ય વિદ્યુત ગ્રાહક પરિષદના પ્રમુખ અવધેશ કુમાર વર્માનું કહેવું છે કે કેન્દ્ર સરકાર પાસેથી લેણાં પર વીજળી બંધ કરવાની ધમકી આપવી એ ગેરબંધારણીય છે. આ ધમકી વીજ નિગમને નહીં પરંતુ રાજ્યના ત્રણ કરોડ વીજ ગ્રાહકોને આપવામાં આવી રહી છે.

રાજ્યમાં ભારે વીજ કાપ

સતત વધી રહેલા તાપમાનના પારાના કારણે રાજ્યનું વીજતંત્ર હેરાન પરેશાન થઈ ગયું છે. માંગ કરતાં ઓછી ઉપલબ્ધતાને કારણે શહેરોથી લઈને ગામડાઓ સુધી ભારે વીજ કાપ છે. કાળઝાળ ગરમીમાં ક્યાંક જાહેર તો ક્યાંક અઘોષિત કાપના કારણે લોકો ત્રસ્ત બન્યા છે. સ્થિતિનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે રાજધાની લખનૌમાં જ તમામ વિસ્તારોમાં કલાકો સુધી વીજ પુરવઠો ખોરવાઈ જાય છે. વધારાની વીજ વ્યવસ્થા કરવા છતાં પાવર કોર્પોરેશન વીજ પુરવઠાની વ્યવસ્થાને ટ્રેક પર રાખવામાં નિષ્ફળ રહી છે.

નગર પંચાયત, તહસીલ મુખ્યાલય અને બુંદેલખંડની હાલત પણ ખરાબ

રાજ્યમાં વીજળીની માંગ સતત 25,000 મેગાવોટની આસપાસ અથવા તેનાથી વધુ રહી છે જ્યારે તમામ સ્ત્રોતોમાંથી પાવર લીધા પછી કુલ ઉપલબ્ધતા 23,000 થી 24,000 મેગાવોટની આસપાસ છે. ગામડાઓમાં માંડ આઠથી દસ કલાક પુરવઠો મળી રહ્યો છે જ્યારે 15-16 કલાકનો પુરવઠો મળી રહ્યો છે. નગર પંચાયત, તહસીલ મુખ્યાલય અને બુંદેલખંડની હાલત પણ ખરાબ છે. નિયત રોસ્ટર મુજબ ક્યાંય વીજળી નથી. રોસ્ટર મુજબ ડિવિઝનલ અને ડિસ્ટ્રિક્ટ હેડક્વાર્ટર પર પણ વીજળી પૂરી પાડવામાં આવી રહી નથી.રાજ્યના પાવર પ્લાન્ટમાંથી લગભગ 4900 મેગાવોટ વીજળીનું ઉત્પાદન થઈ રહ્યું છે જ્યારે 6000 મેગાવોટ ખાનગી ઉત્પાદકો પાસેથી આવી રહ્યું છે. કેન્દ્રમાંથી 12,000-13,000 મેગાવોટની આયાત કરવામાં આવી રહી છે. દ્વિપક્ષીય કરાર અને બેંકિંગ દ્વારા એનર્જી એક્સચેન્જમાંથી 1200-1700 મેગાવોટ, 500-1,000 મેગાવોટ પાવર લેવામાં આવી રહ્યો છે. આ પછી પણ માંગ અને ઉપલબ્ધતા વચ્ચે 1,000-1,500 મેગાવોટનું અંતર છે. ખાસ કરીને રાત્રિના સમયે માંગમાં ભારે વધારો જોવા મળે છે અને પુરવઠા વ્યવસ્થાને ટ્રેક પર રાખવી ખૂબ મુશ્કેલ બની રહી છે.ગામડાઓને સરેરાશ 15:25 કલાક વીજ પુરવઠો મળી રહ્યો છે જ્યારે સમયપત્રક 18 કલાકનું છે.સ્ટેટ લોડ ડિસ્પેચ સેન્ટર (SLDC) ના અહેવાલ મુજબ, ગામડાઓને સરેરાશ 15:25 કલાક વીજ પુરવઠો મળી રહ્યો છે જ્યારે શેડ્યૂલ 18 કલાક છે. તેવી જ રીતે, શહેર પંચાયતો અને તાલુકાઓમાં સરેરાશ 20 કલાક વીજળી મળી રહી છે જ્યારે સમયપત્રક 21:30 કલાક છે.બુંદેલખંડનું સમયપત્રક 20 કલાકનું છે અને સરેરાશ 18 કલાક પુરવઠો મળી રહ્યો છે. એન્જિનિયરોના જણાવ્યા અનુસાર, પાવરની અછતની સાથે સિસ્ટમ ઓવરલોડિંગ, લોકલ ફોલ્ટ અને અન્ય ટેકનિકલ કારણોસર પણ સમસ્યા સર્જાઈ રહી છે. ગરમીમાં વધારો થતાં ક્ષતિઓમાં પણ એકાએક વધારો થયો છે.

કોલસાની અછત યથાવત 

આ પણ વાંચી શકો: પેરાશૂટ વિના 33 હજાર ફૂટની ઊંચાઈએથી પડીને પણ બચી ગઈ એર હોસ્ટેસ, ગિનિસ બુકમાં નોંધાયું નામ

આ પણ વાંચી શકો: Putin’s Protective Shield : જાણો પુતિનની સુરક્ષા કવચની સંભાળ કોણ રાખે છે

SHARE